کارگردان نمایش «خاک شیرین»:
تلاش میکنیم چراغ تئاتر لاهیجان روشن بماند
آرزو علیپور و امیر امینی، کارگردانهای نمایش «خاک شیرین» میگویند با تمام کمبودها و مشکلات موجود تلاش میکنیم که چه در عرصه خیابانی و چه در عرصه صحنهای چراغ تئاتر لاهیجان روشن بماند.
به گزارش ایران تئاتر، آرزو علیپور و امیر امینی زوج هنرمندی هستند که بیش از 20 سال است در حوزه هنرهای نمایشی فعالیت میکنند. حضور در تعداد بیشماری جشنوارههای ملی و استانی و کسب رتبههای برتر در مقام کارگردان، بازیگر، طراحی فضا و... را در کارنامه خود دارند و در چندین جشنواره نیز به عنوان هیئت انتخاب و داور حضور داشتهاند.
این دو هنرمند که بیشتر در تئاتر خیابانی فعالیت میکنند.، این روزها نمایش «خاک شیرین» را با مضمون اجتماعی از تاریخ 7 الی 13 شهریور ساعت 18 در سالن آمفی تئاتر اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی لاهیجان روی صحنه بردهاند. به همین بهانه با آنها گفت و گویی کردهایم که میخوانید:
داستان نمایش «خاک شیرین» درباره چیست و چرا این متن را برای اجرا انتخاب کردید؟
آرزو علیپور: این اثر نوشته حامد مکملی است و درباره دگیریهای دختری به نام شیرین در زمان جنگ در کرمانشاه است. جذابیتش برای من این است که مضمون نمایش تراژیک است ولی مایههای طنز دارد، اتفاقهای کمدی که در نهایت به رویداد تراژیک و عاشقانه میرسد.
امیر امینی: نمایش قصه شیرین را روایت میکند که دنبال برادر مفقود شده خود میگردد و در این حین پسری به نام نوری که به شیرین علاقمند است به کمک او میآید و داستان نمایش پیش میرود و بین نوری و شیرین واتفاقات دیگری را رقم میزند.
شیوه اجرایی و طراحی صحنه این نمایش را بر چه اساسی انتخاب کردید؟
علیپور: به دلیل این که با امکانات خیلی کمی در شهرمان مواجه هستیم و وسط سالن و صحنهای که نمایش را اجرا میکنیم، 4 ستون است، به ناچار میزانسنهایمان را براساس ستونها طوری طراحی کردیم که تماشاگر از هر طرف به نمایش مشرف باشد و به طراحی صحنه نمایش یک حالت سوررئال دادیم، اتفاقاتی که در زندگی واقعی خود شیرین درجریان است را از توهماتی که دارد جداکردیم. پارچهای توری بین این دو صحنه قائل شدیم که حالت وهم و خیال و توهمات شیرین را نشان میدهد و از طرفی با استفاده از اختلاف سطحهای مختلف توانستیم از بازیگرها استفاده کرده وهرکدام را در جایگاه مخصوصی قرار دهیم. طراحی نور هم در کار ما خیلی اهمیت دارد و هرکدام از بازیگران نور مختص خودشان دارند که در صحنههای سوررئال خودشان آنها را روشن و خاموش میکنند و در صحنه زندگی واقعی شیرین نور را با استفاده از پروژکتورهایی که در سالن داشتیم طراحی کردیم.
امینی: شیوه اجرایی سوررئال است و تنها به دلیل شرایط سالن است که ما این ابتکار را انجام دادیم و در بخشهای دیگر طراحی صحنهمان هم سعی کردیم به شکلی مدرنتر پیش برویم که هم از نظر اجرایی و هم از از نظر طراحی متفاوت و خلاقانهتر باشد.
شما سالهای زیادی در نمایش خیابانی فعالیت داشتهاید و جوایز زیادی کسب کردهاید و در این حوزه شناخته شده هستید، چه شد که به اجرای صحنهای روی آوردید و تفاوت این دو گونه نمایشی از دیدگاه شما چیست؟
علیپور: ابتدا به دلیل امکانت خیلی محدودی که در شهرمان داشتیم ناخواسته وارد عرصه تئاتر خیابانی شدیم. اما این موضوع را به فال نیک میگیرم زیرا به شدت به تئاتر خیابانی علاقه مند هستم ولی خب صد در صد بین تئاتر خیابانی و صحنهای تفاوت هست. تئاتر صحنهای را در مکانی سرپوشیده، جایی به نام آمفیتئاتر در سرما و گرما به راحتی میتوانیم اجرا کنیم اما تئاترخیابانی سختیهای خودش را دارد. خصوصا در شیوه فعالیت ما که بیشتر نمایشهای محیطی با دکورهای بزرگ است فقط در شرایط و درزمانهای خاص امکان اجرا وجود دارد.
امینی: در تئاتر خیابانی تعامل با مردم و مخاطب عام بیشتر است به همین دلیل تئاتر خیابانی را بیشتر ازتئاتر صحنهای دوست دارم و از این که برای مردم و کنار بازی و کارگردانی میکنم، لذت بیشتری میبرم. با این وجود، تئاتر صحنهای هم لذت خاص خودش را دارد. به هر حال طراحی نور و طراحی صحنه و سکوت و آرامشی که تئاتر صحنهای دارد لذتبخش است و هرکسی از یک اجرای خوب و ایدهآل لذت میبرد. همیشه گفتهام تئاتر خیابانی و بازیگرهای تئاتر خیابانی را خیلی سختکوشتر و میتوان گفت حرفهایتر از تئاتر صحنهای میدانم چرا که من بارها دیدهام که بچههای تئاتر صحنهای به خیابان آمدهاند اما نتوانستند تئاتر خیابانی اجرا کنند و هنرمندانی که هم تئاتر خیابانی و هم تئاتر صحنهای کار میکنند از نظر من جزء ایدهآلها و خوبها هستند.
تجربه کارگردانی مشترک چه معایب و مزایایی دارد؟
علیپور: آقای امینی که همسر بنده هستند ، قبل از من کار میکردند و من فعالیتم را با ایشان آغاز کردم. به هر حال ما سالهاست بایکدیگر کار کردیم و به تفکرات همدیگر آشنایی داریم و سعی میکنیم به نحوی با یکدیگر کنار بیاییم؛ چون گروهمان یکیاست با کارکردن در کنار هم راحتتر هستیم. گاهی اوقات طرز تفکراتمان در زمینههایی متفاوت است و ممکن است اختلاف نظر داشته باشیم ولی سعی میکنیم به اتفاق نظر برسیم.
امینی: من و خانم علیپور از آنجایی که خیلی وقت است با یکدیگر کار میکنیم و در کنار هم هستیم و با اینکه نوع تفکر و سلیقهمان در تئاتر خیلی با یکدیگر متفاوت است چه بسا که سر بسیاری از مسائل مثل شیوه اجرایی و میزانسن و طراحیها بحث میکنیم اما در نهایت با یکدیگر همفکر هستیم و سعی میکنیم که از بین فکرهایمان بهترین را انتخاب کنیم. کارگردانانی بودهاند که قصد کارگردانی مشترک داشتهاند ولی به دلیل داشتن اختلافات سلیقهای و فکری به نتیجه نرسیدهاند. ولی ما به دلیل شناخت بالا از ذهنیت یکدیگر، در کنار هم میتوانیم تولیدات خیلی بهتری داشته باشیم
توانایی و پتانسیل هنرمندان استانی را چگونه ارزیابی میکنید؟
علیپور: خوشبختانه لاهیجان در عرصه تئاتر صحنهای هنرمندان بسیار خوبی دارد. ولی متاسفانه ما به خاطر کمبود امکانات خیلی نمیتوانیم روی دیده شدن و تعدد اجرایمان مانوور بدهیم. خیلی از هنرمندان پیشکسوت که قبل از ما فعالیت میکردند به سمت تلویزیون و سینما کشیده شدند و یا اصلا مهاجرت کردند. ولی اگر این امکانات برایشان وجود داشت که میتوانستند بیشتر اجرا داشته باشند و بیشتر خودشان را نشان دهند اتفاقات خیلی خوبی برای تئاتر لاهیجان میافتاد. با این حال ما و گروهمان تمام تلاش خودمان را کردیم و میکنیم که چه در عرصه خیابانی و چه در عرصه صحنهای چراغ تئاترلاهیجان روشن بماند.
امینی: هنرمندان استانی به خاطر کمبود امکانات مظلوم واقع شدهاند و آنگونه که شایسته است دیده نمیشوند در حالی که هنرمندان تئاتر استانی چه در گیلان و چه در سایر استانها که رفقای من هستند، پتانسیل خیلی بالایی دارند و اکثر هنرمندانی که مهاجرت کردهاند و الان در تهران فعالیت میکنند و در رشد و بالندگی تئاتر تاثیرگذار هستند، از شهرهای مختلف آمدهاند.
حرف آخر؟
علیپور: امیدوارم روزی یک سالن آمفیتئاتر استاندارد را در شهر خودم ببینم و شاهد این باشم که هنرمندان شهرم وهماستانیهایم بتوانند در سالنی حرفهای و استاندارد اجرا کنند و یک روز با این چهار ستون آمفیتئاتر در اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی لاهیجان خداحافظی کنیم.
امینی: لاهیجان دارای پتانسیل تئاتر خیلی بالایی است اما ما یک سالن خوب نداریم، نور و امکانات درست نداریم. شهرهایی هستند که بهترین سالنهای تئاتر و بهترین امکانات را دارند اما هیچ فعالیتی و تولیدی ندارند. با اینکه لاهیجان بدترین سالن را دارد اما بهترین تولیدات را روی صحنه میبرد. تمام چیزی که داریم از خلاقیت و فکرمان است تا بتوانیم در چنین سالنی که دارای چهار عدد ستون است و تماشاگر به زور به تماشای نمایش مینشیند اجرا برویم و واقعا باید دست تک تک تماشاگرانی که در این سالن به تماشای نمایش مینشینند را بوسید.
آرزو علیپور، امیر امینی، مینا حقانی، احمد شریفی، سینا ایمانی، معین گوهری، مهراب سماک محمدی و علیرضا مرادمند بازیگران این نمایش هستند.
دیگر عوامل نمایش عبارتند از امیر جمال پور(دستیار کارگردان)، امیر امینی(طراح صحنه)، آرزو علی پور(طراح گریم، نور و لباس)، فاطمه نویدی(منشی صحنه)، آیدا جوافشان(مدیر صحنه)، مریم عاشوری(موسیقی)، زینب حسینی و امیر جمال پور(اجرای گریم)، مریم کیایی جمالی ، ستاره اولیایی(دستیاران صحنه)، نرگس صوفی( نورپرداز)، امیر جمال پور(عکاس) و سینا ایمانی(طراح پوستر و گرافیک).